HTML

Gabatarwa

            Gaba daya Programming na Internet ya kunshi abubuwa ne guda 3:
1.     HTML wanda ake tsara yadda page zaya kasance
2.     CSS wanda ake amfani da shi wajen yin kwalliya a page din
3.     Scripting Language wanda ake amfani da shi domin sarrafa bayanai
A wannan Kwas, zamu yi Magana ne kacokam akan HTML, wato yadda ake tsara web page.

Structure  Of HTML

                Kafin mu fara cewa komai anan, ya kamata mu fara da yin bayani akan ma’anar HTML da kuma irin rawar da yake takawa a fagen web design.
            Shi dai HTML takaicewa ce ta Hypertext MarkUp Language, wanda yake wani babban jigo a harkar yanar gizo. HTML programming ne wanda yake bada damar hada duk wani bayani da ke a saman Internet a waje guda ta yadda ko daga ina kake zaka iya samin wannan abin a lokacin da ka bukace shi ta hanyar  amfani da adireshin wannan abin (misali Google search).  HTML shine programming din da ake amfani da shi wajen desingning din kusan duk wani abu da zaka iya gani a Internet, kamar  yin rubutu, dora foto, dora video ko audio da dai sauran files da zaka iya samu a saman Internet.

 

Structure

                Idan aka yi maganar structure a nan, ana nufin yanayin yadda tsarin HTML  yake. Wannan structure ko kuma tsari ya kunshi taswirar yadda HTML yake kasancewa baki dayansa, komin yawansa kuma komin kadan dinsa.
 Ga yadda tsarin yake:
<html>
                        <head>   <title>  (sunan page)    </title>  </head>
<body>
  ………………………………………
…………………………………………
……………………………………………
</body>
</html>
Duk wani HTML da ka sani, komin yawanshi, zaka ga yana da siga da kuma tsari irin wannan. Wadanna abubuwan da aka rubuta cikin bracket su ake kira da Tags. A cikin darasin mu na gaba, zamu fede biri har wutsiya game da Tags da kuma amfaninsu a HTML.  Domin yin HTML a wayarka sai kayi amfani da wani app mai suna AIDE Web, da Google ke samarwa. Akwai wasu app din da dama masu  yin HTML, zaka iya shiga Google Store domin yin Download din wanda ka bukata.

            A cikin darussanmu na baya da suka gabata, mun yi maganane akan yadda zaku iya sanya foto a cikin webpage, yanda zaku iya sanya link a cikin webpage, da kuma yadda  zaku iya sanya foto a matsayin link wanda idan aka taba shi zaya kai ka zuwa ga wani page din. A cikin wannan darasi, zamu tattauna ne akan yadda zaku iya sanya Navigation link, wato link wanda zaya dauke ku daga bangare guda na page (misali saman page) zuwa wani bangaren (misali Kasan page).
            Shi wannan Navigation link yana da matukar amfani, musamman ma idan page dinka yana dauke da bayanai masu yawa ta yanda kafin ka iya zuwa kasrshen page din sai ka jima kana tafiya (scrolling). Nevigation link, kamar sauran link da muka fada a baya, ana sanya shine ta hanyar amfani da  link tag ( wato <a href=” “>… </a> ), sai  dai shi navigation link a maimakon sanya adreshin wani site cikin href=” “ din, ana sanya sunan bangaren page din da ake son zuwa. Baya ga wannan kuma, navigation link ana rubuta shi ne a waje biyu (wajen da kake son bari da kuma wajen da kake son zuwa).
            Ana rubuta navigation link kamar haka:
<a name=”sashen page”> </a>  (zaka rubuta wannan a inda kake son matsawa)
<a href=”#sashen page”> Sashe</a>  (zaka rubuta wannan a inda kake so bari)
            Abin da za’a kula da shi anan shine, a layin farko kamar kana creating ko kuma kirkirar adreshin wajen da kake son zuwa ko kuma matsawa a cikin page din  ne, a yayin da a layi na biyu kuma kana sanya adreshin ne na inda kake son zuwa (kamar yadda yake a sauran link din da muka gabatar).
            Mislali:
Idan kana so ka sanya link din da zaya dauki mutum daga saman page zuwa kasan page, zaka bi wannan matakan kamar haka:
1.     Ka je kasan page ka kirkiri adreshin kamar haka:  <a name=”kasa”></a>
2.     Sai ka je a saman page din ka sanya adreshin da kirkira kamar haka:
<a href=”#kasa”>Kasan page</a>
Idan kuma kana bukatar komawa saman page daga kasan page, to html din zaya kasance kamar haka:
1.     A saman page din zaka sanya:  <a name=”sama”></a>
2.     A kasa kuma (wajen da kake son barowa) zaka sa:
<a href=”#sama”>Koma sama</a>
A kula da cewa, layin farko zaka sanya shi ne a wajen da kake son zuwa, layi na biyu kuma ana sanya shi ne a inda kake son barowa. Ka tabbatar kuma sunan da ka sanya a cikin attribute din name na layi na farko shine ka sanya a cikin href=” “ attribute (amma sai ka sanya # wajen sunan a layi na biyu).

Practical

                A cikin wannan practical, zamu sanya navigation link a sama da kuma  kasan page din, sai a kula sosai domin rabe tsakani aya da kuma tsakuwa.
<html>
            <head><title>Navigation Link</title></head>
<body bgcolor=”green”>
<a href=”#kasa”>Koma kasa</a>
<a name=”sama”></a>  
<font color=”white” size=”20px”>
<p> A cikin darussan na baya da suka gabata, mun yi maganan akan yadda zaku iya sanya foto a cikin webpage, yanda zaku iya sanya link a cikin webpage, da kuma yadda  zaku iya sanya foto a matsayin link wanda idan aka taba shi zaya kai ka zuwa ga wani page din. A cikin wannan darasi, zamu tattauna ne akan yadda iya sanya Navigation link, wato link wanda zaya dauke ka daga bangare guda na page (misali saman page) zuwa wani bangaren (misali Kasan page). </p>
            <p>Shi wannan Navigation link yana da matukar amfani, musamman ma idan page dinka yana dauke da bayanai masu yawa ta yanda kafin ka iya zuwa kasrshen page din sai ka jima kana tafiya (scrolling). </p> </font>
<a href=”#sama”>Koma sama</a>
<a name=”kasa”></a>
 </body>
</html>
            Idan aka rona shi zaya bada kamar haka:
Ga link din can daga sama inda aka sanya "koma kasa"

Link and Image Link

            A cikin darasinmu da ya gabta, mun tattauna ne akan <img …/> ko kuma image tag, wanda ake amfani da shi wajen sanya foto a cikin page. A cikin darasinmu na wannan lokaci, zamu tattauna ne akan yadda ake rubuta link a cikin page da kuma yadda sanya foto ya zama a matsayi link (maimakon rubutu).

Link

            A wannan lokacin da muke ciki, babu wani website da zaka shiga ba tare da ka sami link a cikinsa. Kuma zai yi matukar wahala ka shiga ko wane website  yanzu ka fito ba tare da ka yi amafani da wani link daga cikin links din da ke cikin website din.
            Ba komai ne ake kira da link ba sai wannan rubutun da kake gani a cikin website wanda idan ka taba ko kuma ka dannan OK a samansa, zaya  daukeka daga wani bangare na website din zuwa wani bangaren, ko kuma ma daga wani website din zuwa wani. Misali, a cikin Facebook, za ka iya samun links da dama irin su Home, Profile, Notifications, Message, da dai sauransu. Ko wane daga cikin wannan link din idan ka taba shi ko kuma ka dannan shi zaya daukeka zuwa wani page din na daban.
            Ga yadda ake rubuta link kamar haka:
          <a       href=”adreshi  > sunan da zaya fito saman screen  </a>
          Idan kun kula zaku ga shi wannan yana da Opening da Closing tag, ba kamar img tag ba.
          href=” “ shine attribute da zaka yi amfani da shi domin sanya adreshin wajen da mutum zaya koma idan ya dannan sunan da ka rubuta wa link. Kuma ana sanya shi href=” “ attribute ne a cikin opening tag din, wato cikin <a > . Shi kuma sunan da ake bukatar ya fito saman screen shine ake rubutawa tsakani Opening da kuma Closing tags din.
          Misali, idan zaka rubuta adreshin facebook, za sanya shine kamar haka:
<a href=”http://www.facebook.com”> Facebook </a>
          A kula, adreshin da muka rubuta ba shine zaya fito a saman screen ba, sunan da muka sanya a tsakiyar Opening da Closing tags (wato Facebook), shine zaya fito kuma idan ka taba sunan, zaya dauke ka daga inda kake zuwa shafin Facebook. Duk adreshin da zaka rubuta, dole ne ka sanya http:// sannan ka sanya adreshin.
          Wasu lokuta ana iya sanya link a cikin labarin da kake karantawa. Misali akwai inda zaka ga cikin kasida ko kuma wani abu da kake karantawa a website  an ce:   Idan kana son Karin bayani to shiga nan. Mafi yawanci za ga cewa, jikin Kalmar karshe (nan) ne akan sanya link din ta yadda idan ka taba Kalmar zaka shiga wajen da Karin bayanin yake.
Misali:-
<html>
          <head><title> Shafi </title></head>
          <body bgcolor=”yellow”>
<a href=”http://www.facebook.com/sadarwa” > Fejin Sadarwa</a>
<br/>
<a href=”http://www.google.com”> Google</a>
<br/>
<a href=”http://www.konga.com”> Konga</a>
          </body>
</html>

Image Link

                A maimakon sanya rubutun ko kuma sunan link, zaka iya amfani da foto ta yanda idan mutum ya taba ko kuma ya danna saman foton, zaya iya shiga wannan shafi. Akwai shafuka dama wadanda sukan yi amfani da foto wajen sanya link, a maimakon suna. Idan kana bukatar sanya foto a wajen link zaka maye sunan link din ne da <img …/> tag kamar haka:
<html>
          <head><title> Shafi </title></head>
          <body bgcolor=”yellow”>
<a href=”http://www.sadarwa.wordpress.com” >  <img src=”C:/users/public/desktop/sadarwa.jpg”/> </a>
<br/>
<a href=”http://www.google.com”> Google</a>
<br/>
<a href=”http://www.konga.com”> Konga</a>
          </body>
</html>
        

Exercise

1.     Ka rubuta html da zaya nuna links din websites din twitter, mtn, airtel, inec.
2.     Ka sake rubuta html din, ko wane link ka sanya mashi hoton websites din (wato foton twitter, mtn, airtel da kuma inec).

Comments